Nhiều hạn chế…
Theo thống kê của Công ty TNHH CB Richard Eliss (CBRE), từ khi Nghị quyết số19/2008/QH12 có hiệu lực đến nay mới chỉ có 25 doanh nghiệp (DN) và hơn 100 người (trên tổng 80.000 người nước ngoài) hiện đang sống và làm việc ở Việt Nam được mua nhà. Phần lớn trong số đó có kết hôn với công dân Việt Nam, số còn lại có đầu tư trực tiếp vào Việt Nam hoặc giữ vị trí quản lý trong DN được thành lập tại Việt Nam.
Bà Dương Thùy Dung - Phó giám đốc Phòng nghiên cứu và tư vấn phát triển CBRE Việt Nam - nhận định, nguyên nhân chính hạn chế người nước ngoài mua nhà ở Việt Nam là do giá đắt và có quá nhiều tiêu chí ràng buộc trong các quy định cho phép người nước ngoài mua nhà ở Việt Nam. Các hạn chế trong quy định trên có thể kể đến như: Cấm chuyển nhượng, bán trong vòng 12 tháng kể từ khi cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất hợp nhất, không được cho bên thứ 3 thuê và không được sử dụng nhà ở làm văn phòng hoặc sử dụng vào mục đích khác. Ngoài ra, các DN nước ngoài cũng không được cho thuê căn hộ, ngay cả trong thời gian căn hộ bị bỏ trống cho nhân viên nước ngoài của họ không có ở Việt Nam.
Nên nới lỏng quy định
Theo kiến nghị của Bộ Xây dựng, Chính phủ cần gỡ bỏ những quy định hạn chế mua nhà đối với người nước ngoài, cụ thể như tăng thời hạn cho thuê, nới lỏng điều kiện cho thuê, bán lại và mở rộng danh sách các loại hình bất động sản mà người nước ngoài được phép mua. Theo đó, tất cả người nước ngoài có thị thực vào Việt Nam từ 3 tháng trở lên sẽ được mua và sở hữu nhà tại Việt Nam không giới hạn là nhà đầu tư hay cấp quản lý lãnh đạo như trước đây.
Không chỉ dừng lại ở đối tượng cá nhân người nước ngoài, Bộ Xây dựng còn đề nghị bổ sung thêm các quỹ đầu tư nước ngoài, các ngân hàng nước ngoài, các chi nhánh, văn phòng đại diện của doanh nghiệp nước ngoài đang hoạt động tại Việt Nam cũng được mua và sở hữu nhà ở tại Việt Nam.
Đối với thời hạn sở hữu, có 2 phương án được đưa ra, cho phép cá nhân nước ngoài sở hữu trong thời hạn 50 năm và được gia hạn tiếp thêm một lần 50 năm hoặc cho phép cá nhân nước ngoài sở hữu trong thời gian không quá 70 năm và không được phép gia hạn thêm. Ngoài ra, bộ này cũng kiến nghị sửa đổi theo hướng cho phép tổ chức, cá nhân nước ngoài được mua và sở hữu cả căn hộ chung chư và nhà ở riêng lẻ với diện tích khuôn viên đất mỗi nhà ở không quá 500 m2…
Theo nhận định của CBRE, việc gỡ bỏ những hạn chế người nước ngoài sở hữu nhà ở Việt Nam sẽ đem lại cơ hội mới và hỗ trợ tình hình bất động sản đang trì trệ hiện nay. Tuy nhiên đây chưa phải là giải pháp duy nhất cho mọi vấn đề đã và đang tồn tại của ngành bất động sản những năm qua.
